اندازهگیری دمای بدن یکی از سادهترین راههای تشخیص بیماری است. تعداد قابل توجهی از بیماریهای شایع در میان مردم از روی تب تشخیص داده میشوند. بالا رفتن دمای بدن معمولا نشاندهنده مبارزه بدن با یک بیماری است. اندازهگیری دمای بدن به شما کمک میکند بیماری را خیلی زود تشخیص داده و برای درمان آن اقدام کنید.
تب در کودکان بسیار شایع است، اما معمولا در مدت 3 تا 4 روز پایین میآید. تب نشاندهنده یک مشکل در بدن است چه بسا یک تب ساده ممکن است نشانگر عفونتی خطرناک در عضو حساسی از بدن باشد که با بیتوجهی منجر به از کار افتادن آن عضو حیاتی بدن و حتی مرگ او شود. تب در کودکان بین سنین ۶ ماه تا ۵ سال ممکن است باعث ایجاد تشنج شود.
روش های دقیق اندازه گیری تب در نوزادان و کودکان
اگر شما هم نوزادی در خانه دارید باید این را بدانید که در صورت بروز تب در شیرخواران با سن کمتر از 6 ماه، می بایست در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید. اما در صورت تب کردن کودکان بزرگتر، نیازی به نگرانی زیادی نیست، چون می توان آن ها را در خانه درمان کرد. البته به شرطی که مقدار تب او مدام زیر نظر باشد به همین سبب باید روش های مختلف اندازه گیری تب کودکان را متناسب با سن آنها بدانید. با این وجود اگر در این کودکان هم تب بیش از 72 ساعت طول بکشد، مراجعه به پزشک الزامی است.
احتمالا سؤال بسیاری از والدین این باشد که چه روشی برای سنجش درجه حرارت بدن فرزندشان بهتر و دقیق تر است. برای پاسخ به این سؤال باید بگوییم که انتخاب روش مناسب به سن فرزند شما بستگی دارد و آنچه که بیش از هر چیز اهمیت دارد این است که روش اندازه گیری دقیق و با کمترین میزان خطا باشد. به همین منظور در اینجا شما را راهنمایی می کنیم که بتوانید در این مورد تصمیم گیری کرده و مناسب ترین روش را انتخاب کنید:
از زمان تولد تا 2 سالگی انتخاب اول رکتوم (مقعدی) برای خواندن دقیق تر و گزینه دوم میتوان اندازه گیری از زیر بغل را انجام داد.
کودکان بین 2 تا 5 سال انتخاب اول رکتوم (مقعدی ) و گزینه دوم اندازه گیری گوش و زیر بغل می باشد.
نحوه اندازه گیری دما
- دمای زیر بغل : نوک دماسنج را در زیر بغل خشک کودک قرار دهید. دماسنج را با نگه داشتن آرنج کودک در مقابل سینه به مدت 3 تا 4 دقیقه در محل خود نگه دارید و سپس با صدا دادن زنگ دماسنج میزان دما مشخص می شود.
- دمای گوش : برای اندازه گیری دقیق دما در گوش، والدین باید قبل از وارد کردن دماسنج، گوش بیرونی کودک را به سمت عقب بکشند پروب گوش دماسنج را تقریباً دو ثانیه در گوش کودک نگه دارید. دقت داشته باشید که اگر قبل از اندازه گیری دما گوش کودک سرد باشد مثلا خارج از خانه بوده تقریبا 15 دقیقه صبر کنید که دمای گوش نرمال گردد سپس انجام دهید و بهتر است بدانید دماسنج های گوش به اندازه مقعدی یا دهانی دقیق نمی باشند.
- دمای دهانی: دماسنج را با آب خنک و صابون تمیز کنید و سپس آبکشی نمایید. نوک دماسنج را زیر زبان کودک به سمت پشت قرار دهید. از کودک بخواهید که دماسنج را با لب خود نگه دارد. لب ها باید دور دماسنج بسته نگه داشته شوند. دماسنج شیشه ای یا همان جیوه ای تقریباً سه دقیقه زمان نیاز دارد ولی بیشتر دماسنج های دیجیتال به کمتر از یک دقیقه زمان نیاز دارند. در نظر داشته باشید اگر کودکتان 30 دقیقه گذشته غذا یا نوشیدنی گرم یا سرد مصرف کرده است دما را در دهان او اندازه گیری نکنید.
- دمای مقعدی: کودک یا نوزاد باید بر روی شکم روی پای فرد دراز بکشد. مقدار کمی ژل (مثلا وازلین) را تا انتهای دماسنج بمالید. دماسنج را به آرامی وارد مقعد کودک کنید تا زمانی که نوک نقره ای دماسنج قابل مشاهده نباشد. دماسنج را در جای خود نگه دارید. در واقع دماسنج شیشه ای دو دقیقه زمان نیاز دارد اما بیشتر دماسنج های دیجیتال به کمتر از یک دقیقه زمان نیاز دارند.
برای آشنایی بیشتر با انواع تب سنج میتوانید مقاله مرتبط با آن را مطالعه کنید.
چگونه در منزل تب کودک را پایین بیاوریم؟
از آن جا که کودکان بسیار حساس هستند و تب آنها همیشه نگران کننده است همیشه تلاش بر این است که در کوتاه ترین زمان ممکن و خیلی سریع تب کاهش پیدا کند. در صورتی که کودک شما تب کرد به طور مداوم (بیشتر حتی در طول شب) تا زمانی که تب پایین بیاید دمای بدنش را چک کنید.
کم کردن لباس کودکان
پوشاندن لباسهای زیاد به کودکان باعث از دست دادن آب بدن و بالا رفتن دمای بدن آنها میشود. در زمان تب بهتر است با احتیاط و به تدریج، لباسهای کودکان را کمتر و کمتر کنیم و از لباسهای نخی و نازک استفاده کنیم. دقت کنید که نباید همه لباسهای کودک را دربیاورید.
کمپرس سرد
قرار دادن پارچه خنک و مرطوب بر روی پیشانی کودک میتواند باعث کاهش دمای بدن شود. تبخیر آب پارچه نیاز به حرارت دارد و این حرارت را از بدن کودک جذب میکند و کودک خنک میشود. البته آب نباید خیلی سرد باشد و بهتر است دمایی نزدیک به دمای طبیعی بدن داشته باشد.
پاشویه
پاشویه کردن در تمام سنین نقش موثری در کاهش تب دارد. در کودکان برای پاشویه باید دستمال نخی را در آب ولرم قرار داده و سپس بر روی پا و شکم کودک بگذارید. هم چنین می توانید یک ظرف آب به همراه مقداری نمک (دمای آب نزدیک دمای طبیعی بدن باشد) آماده کنید و به آرامی پاهای کودک را در آن قرار دهید و پاشویه کنید.
آبرسانی به بدن
نوشیدن مایعات و آب به کمتر شدن تب کمک میکند. برای نوزادان هم شیر مادر و شیر خشک میتواند موثر باشد. در صورتی که کودک شما غذا هم میخورد، در صورتی که تمایل داشته باشد به او غذا و یا سوپ آبکی بدهید.
مصرف دارو
استامینوفن، ایبوپروفن و شیاف ازجمله تب برهای قوی برای کودکان هستند. استامینوفن داروی متداول تب بر است و در صورت نیاز ممکن است در خانه هم استفاده شود. اما برای استفاده از ایبوپروفن و شیاف حتما با پزشک مشورت کنید چرا که دوز مصرف آنها با توجه به سن، وزن و میزان تب متفاوت است. توجه داشته باشید که برای پایین آوردن تب از داروهایی مانند آسپرین خودداری کنید چرا که بسیار خطرناک می باشد.